Met lege maag naar school onderschat probleem

17 oktober 2019 00:00

Stichting Armoedefonds Nederland start een campagne om het aantal kinderen te verminderen dat ’s ochtends zonder ontbijt naar school gaat. Vandaag, op Wereldarmoededag (17 oktober 2019), wordt de commercial van de organisatie over dit thema voor het eerst bij de STER uitgezonden. Een onderzoek van de Voedselbank Stad Groningen vormde een katalysator voor de campagne.

Een totaal van 66 procent van de 780 klanten van Voedselbank Stad Groningen gaf aan hun kinderen regelmatig naar school te moeten sturen zonder ontbijt, aldus dat onderzoek. Om dat te veranderen startte Voedselbank Stad Groningen met een actie. Ze hadden er financiering voor nodig en daarom klopten ze begin dit jaar aan bij het Stichting Armoedefonds, de landelijke organisatie die lokale armoedebestrijdingsinitiatieven steunt.

,,We hoorden tot onze verbazing dat tweederde van de mensen die daar voedsel kreeg, moeite had om hun kinderen een ontbijt aan te bieden. Die kinderen gingen niet altijd met een volle maag naar school. We waren geshockeerd over dit hoge percentage’’, aldus woordvoerder Teije Brandsma van Stichting Armoedefonds Nederland.

Groningen, zowel de stad als de provincie, wordt in onderzoeken van het afgelopen jaren consequent genoemd als een van de armste plaatsen van Nederland, samen met Rotterdam en Amsterdam. In het hele land behoort 8,5% van de minderjarigen tot een gezin met een laag inkomen, voor de provincie Groningen lag dat percentage in 2017 op 10,2%.

,,Soms worden kinderen naar school gestuurd met een zak chips; dat moet dan voor ontbijt doorgaan’’, aldus Ulfert Molenhuis, voorzitter van de Voedselbank in de stad Groningen. ,,En dat terwijl een ander deel van de jongeren op school zijn brood weggooit in de prullenbak en in plaats daarvan junkfood koopt. De kinderen die niks hebben vissen dat trouwens nooit uit de prullenbak; ze schamen zich kapot.’’

Bij navraag door Stichting Armoedefonds Nederland bij een aantal van haar beneficianten elders in het land bleek dat velen in hun achterban merken dat hetzelfde probleem speelt in hun stad of provincie – hoewel minder dan in Groningen. Gestructureerd onderzoek naar dit thema is in Nederland nog nooit verricht.

Wel deed het Nationaal Schoolontbijt samen met de universiteit van Wageningen in 2018 een onderzoek naar ontbijtgewoontes van 280 kinderen uit achterstandswijken in verschillende Nederlandse gemeenten. Daar kwam uit dat uit de onderzochte groep tien procent van de kinderen regelmatig naar school ging zonder ontbijt.

Vermoed wordt dat de kinderen die ’s ochtends niet ontbijten vooral afkomstig zijn uit gezinnen die al tenminste vier jaar achtereen van een laag inkomen moeten rondkomen. Die groep die langdurig met een laag inkomen zit groeit, ondanks de recente lichte daling van het totaal aantal mensen dat momenteel in armoede leeft.

Van de 599 duizend huishoudens die in 2017 een laag inkomen hadden, zo becijferde het CBS, moesten er 227 duizend al ten minste vier jaar achtereen van een laag inkomen rondkomen. Dat zijn er 6 duizend meer dan in 2016.